tekst: "Here to help"

5 tips als je partner thuis zit met een burn-out

Als je partner thuis komt te zitten met een burn-out, is dat niet alleen voor jouw partner, maar ook voor jou een grote verandering. Jouw partner zit ziek thuis en er komt meer op jou neer, zeker in het begin. Herstellen is in de eerste fase van groot belang en dat betekent automatisch dat er meer op jouw schouders terecht komt. Daarom kan het ook voor jou ervaren worden als een pittige tijd. Omdat er nog wel eens onderschat wordt hoe ingewikkeld burn-out voor de partner kan zijn, vond ik het tijd in een blog tips te delen over dit onderwerp. Daar waar hij staat, kan natuurlijk ook zij bedoeld worden.

Realiseer je als partner dat door de burn-out je partner kan veranderen. Niet alleen lichamelijk kan hij allerlei klachten hebben en daardoor vastlopen. Ook zijn stemming kan veranderen, net als zijn gedrag. Ging hij voorheen fluitend de dag door en was hij geduldig? Dan kan dat helaas veranderen naar een somber persoon met een kort lontje. Wanneer jouw partner al geruime tijd op zijn tenen liep vóór de burn-out, kan het ook zo zijn dat hij moeite heeft zich te concentreren en geheugenproblemen heeft. Taken die je partner voorheen in en om huis zonder moeite uitvoerde, kunnen ineens een complexe opgave zijn geworden.

Het herstel van burn-out is lastig te voorspellen, omdat het van vele factoren afhangt. Wél is bekend dat de eerste fase van jou als partner het meeste vraagt. In die fase is veel rust nodig om daadwerkelijk fysiek te kunnen herstellen. Wanneer je partner de burn-out accepteert en zich goed houdt aan de adviezen, zal hij binnen enkele weken een verbeterde stemming ervaren.

Speciaal voor jou 5 tips om beter te weten wat wel of niet te doen wanneer je thuis een partner met een burn-out hebt zitten.

1. Schakel hulp in

Zeker in de beginfase komt er ineens veel bij jou te liggen. Dat vraagt van jou als partner wat, want naast je werk en gezin, krijg je er een zieke partner én meer taken thuis hij. Merk je zelf dat je tijdgebrek hebt of loopt de spanning door de toegenomen taken op? Het is helemaal niet gek als dat gebeurt. Voor jou is het net zo goed belangrijk te leren waar jouw grenzen liggen en als het nodig is tot actie over te gaan. Kijk eens of je mogelijkheden hebt om de taken thuis anders te organiseren. Denk aan het inschakelen van huishoudelijke hulp, boodschappen thuis laten bezorgen of kook meer dan één avondmaaltijd en vries dat in. Maak het jezelf op die manier wat makkelijker, zodat je jezelf niet over de kop werkt. Als je partner een burn-out heeft, kan hij je (vaak) beperkt helpen in het begin. Wacht niet met het inschakelen van hulp tot het punt dat je het zelf nauwelijks nog volhoudt, want dan ben je te laat en verder van huis. Durf hulp in te schakelen van mensen om je heen, die begrip hebben voor jullie situatie en jullie in deze fase kunnen (onder)steunen. Biedt iemand bijvoorbeeld aan een keer te koken, je te helpen met huishoudelijke taken of op de kinderen te passen? Accepteer de hulp. Het geeft jou wat meer ademruimte in een pittige periode, waarbij extra taken bij jou belegd worden en je de zorg erbij hebt voor je partner.

2. Voorkom dat je allerlei tips en adviezen gaat geven

Hoe goed bedoeld ook, als partner sta je te dichtbij en loop je eerder kans dat de tips of adviezen als onprettig ervaren worden of zelfs tot weerstand leiden. Regelmatig krijg ik de vraag van bezorgde mensen die zien dat het niet goed gaat met hun geliefde. Toch is het als naaste lastig te adviseren. Je hoeft trouwens met adviezen van mensen uit je omgeving ook niets te doen, zeker niet als ze een burn-out bagatelliseren en geen idee hebben van de ernst van de situatie. Een coach of psycholoog kan je partner het beste begeleiden wanneer hij uitgevallen is met een burn-out. Deze staat op afstand van je partner en heeft vergaande kennis over hoe op een goede manier te herstellen. Wat je zeker wél kunt doen, is er voor je partner te zijn door bijvoorbeeld de oefeningen die hij krijgt samen uit te voeren (als je partner dat prettig vindt) en hem/haar op die manier te steunen tijdens het herstelproces.

3. Zorg goed voor jezelf

Jouw partner is mogelijk veranderd van een gezellige, vriendelijke man/vrouw naar een soms onredelijk persoon die zich somber voelt en vaker een hoopje ellende lijkt dan je lief is. Er is vanuit de ander, zeker in het begin van de burn-out, weinig begrip voor jou. Ook gebeurt dat vaker in deze fase van een burn-out, dat maakt het voor jou niet makkelijker als je ermee moet dealen. Probeer je over te geven aan het feit dat het de komende tijd anders zal zijn tussen jullie, binnen het gezin en in de verdeling van de taken. Gun jezelf daarom momenten voor jezelf door bijvoorbeeld een avondje uit te gaan met vrienden, een massage te plannen voor jezelf of de kinderen uit logeren te laten gaan. Het wordt beter naarmate de tijd verstrijkt en je partner aan zijn herstel werkt. Door goed te blijven voelen waar jij behoefte aan hebt, dit aan te geven en ernaar te handelen, voorkom je dat je zelf in de knoei komt.

4. Blijf met elkaar in contact

De kans is groot dat je vanuit aannames niet meer met elkaar in gesprek gaat. “Hij snapt mij toch niet of zij weet het toch altijd beter.” Op die manier drijf je uit elkaar, terwijl de burn-out al voor genoeg uitdagingen zorgt voor jullie allebei. Blijf jouw eigen behoeften uiten richting je partner, geef jouw grenzen aan en vooral: blijf respectvol naar elkaar. Door de burn-out kan je partner anders reageren door dat zogenaamde “kort lontje”. Dit is één van de signalen van burn-out. Communiceren zal daardoor zeker in het begin niet gemakkelijk zijn. Dat neemt echter niet weg dat het noodzakelijk is voor je relatie. Toch is het aan te raden de eerste tijd geen ingewikkelde diepgaande gesprekken te voeren over je relatie. Dit kan te veel vragen door de vermoeidheid, de beperkte concentratie en de emoties. Natuurlijk kan jij ook met iemand die je vertrouwt in gesprek of zelf een coach/andere ondersteuning vragen als je vastloopt. Het is belangrijk dat jij jezelf ook kan blijven uiten, want een makkelijke situatie is het niet. Ook voor jou als partner. Met anderen praten over hoe het met je gaat, is uiteraard aanvullend op het in contact blijven met je partner en niet in plaats van. Merk je tijdens een gesprek met je partner dat de gemoederen hoog oplopen? Dan kun je bijvoorbeeld met elkaar afspreken dat je in dat geval jezelf terugtrekt of een rondje gaat wandelen om later alsnog terug te komen op het gesprek. Communicatie en een relatie zijn in praktijk voor velen hard werken, maar in de periode van de burn-out is dat mogelijk net wat ingewikkelder.

5. Gebruik de peilstok en neem niet klakkeloos alles over

In het begin kan je partner mogelijk maar weinig doen in en om huis of voor het gezin. Gedurende het herstel verandert dat en kan je partner steeds meer dingen weer aan. Check daarom geregeld wat hij wel of niet aan kan en neem niet alle taken uit handen. Vraag je partner wat hij aan kan en wat nog teveel gevraagd is, zonder dat je hier een oordeel over hebt. Wat de ene dag aardig lukt, kan de dag erop weer moeizaam verlopen. Door regelmatig bij je partner na te gaan wat hij ziet zitten en wat niet, geef je hem de ruimte blijven herstellen zonder dat je de ander als een kind behandelt. Hij is ziek, maar gaat na verloop van tijd steeds meer kunnen. Naast klusjes in en om huis, kun je ook kijken of je partner toe is aan een uitje met jou samen. Dat is nog fijn voor je relatie ook. Ga bijvoorbeeld iets drinken op een terras in de buurt, ga naar de sauna, maak een fijne wandeling door het bos of iets anders. In het begin zullen het korte uitjes zijn, maar na verloop van tijd zullen ook deze ontspannende activiteiten samen uitgebreid kunnen worden.

Onthoud tot slot dat de situatie tijdelijk is. Tijdens een traject bij een coach kun je ook tips mee krijgen voor je partner, vrienden, familie of gezin. Op die manier krijgen zij ook handvatten om met de situatie om te gaan.