Angst en depressie bij burn-out

Kamp je al langere tijd met stress? Dan bestaat de kans dat je angst of depressieklachten hebt ontwikkeld. Wanneer jouw stresssysteem langere tijd uit balans is, ontstaat er een kettingreactie van ontregelingen. In de hersenen komen hersenmechanismes onder druk te staan, die onder andere angstreacties en jouw stemming regelen.

De gevolgen van chronische stress in jouw brein

Het brein gaat door langdurige stress minder effectief functioneren en dat bevordert psychische klachten. In jouw hersenen zorgen neurotransmitters voor het overbrengen van boodschappen. Deze chemische stoffen spelen een cruciale rol in de communicatie tussen neuronen, de cellen van het zenuwstelsel. In de neurotransmitters ontstaan door chronische stress verstoringen.

De hippocampus is een belangrijk onderdeel in de hersenen. Het is verantwoordelijk voor het opslaan van de omstandigheden waaronder gevaar heeft plaatsgevonden. Dit type geheugen, ook wel het contextueel geheugen genoemd, helpt mensen om specifieke gebeurtenissen, feiten of ervaringen te associëren met de situatie waarin ze zich hebben voorgedaan. Dit hoeft overigens geen écht gevaar te zijn, maar kan ook gevaar zijn vanuit jouw perceptie, waarbij er objectief gezien geen reëel risico is. De hippocampus kan door chronische stress beschadigd raken.

Wanneer dit het geval is, wordt het impliciete geheugen versterkt. Het impliciete geheugen staat ook wel bekend als het onbewuste geheugen. Onder andere de amygdala is hierbij betrokken; onbewuste angsten van vroegere ervaringen zijn hier vastgelegd. Wanneer je als mens een emotioneel geladen ervaring hebt (denk aan traumatische gebeurtenissen), wordt de amygdala geactiveerd en speelt deze een rol bij het verwerken en opslaan van die herinneringen. Deze emotionele herinneringen kunnen later worden opgeroepen zonder dat je je bewust bent van de specifieke context.

Zie het impliciete geheugen als een verborgen schatkist in je hersenen waarin je allerlei gewoonten en vaardigheden bewaart, zonder dat je je ervan bewust bent. Het is alsof je automatisch dingen doet zonder erover na te denken, zoals fietsen of autorijden, omdat je hersenen al weten hoe het moet, zelfs als je er niet actief aan denkt. Stel je voor dat je leert fietsen. In het begin moet je misschien goed nadenken over hoe je je evenwicht moet bewaren en hoe je moet trappen. Maar na een tijdje, als je het vaker doet, wordt het makkelijker en voer je de handelingen bijna automatisch uit, zonder er bewust over na te denken. Dat is het impliciete geheugen in actie! Het onthoudt en gebruikt informatie over hoe je moet fietsen, zelfs als je er niet actief aan denkt. Hetzelfde geldt voor allerlei andere vaardigheden die je hebt geleerd en die nu als tweede natuur aanvoelen.

Door chronische stress wordt het impliciete geheugen versterkt en het contextueel geheugen verminderd. Dit maakt onverklaarbare angsten verklaarbaar.

Hoe zit het dan met depressieve gevoelens?

Depressieve gevoelens hangen samen met het verlies van een gevoel van controle. Door een burn-out kun je je machteloos voelen, omdat je je situatie wilt verbeteren en van alles probeert om de stress te lijf te gaan. Negatieve gedachten over jezelf, kunnen bijdragen aan depressieve symptomen.

Herken jij de volgende gedachten wel eens gehad?

• Ik ben niet goed genoeg.
• Ik voldoe niet aan de verwachtingen.
• Ik ben zwak.
• Ik heb gefaald.

Je kunt je indenken dat deze negatieve gedachten bijdragen aan depressieve gevoelens.

Als je chronisch stress ervaart, zijn slaapproblemen één van de vele klachten die kunnen ontstaan. Wanneer je slecht slaapt, doordat je bijvoorbeeld moeilijk in slaap valt of in de tweede helft van de nacht wakker wordt en niet meer kunt slapen, word je steeds vermoeider. Dit kan jouw stemming negatief beïnvloeden en zo bijdragen aan depressieve symptomen.

De rol van de coach

Wanneer er sprake is van chronische stress, is de kans dus groot dat zowel angstklachten als depressieve gevoelens een rol gaan spelen. Wel blijft het belangrijk je te realiseren dat een angststoornis of een depressie niet door een coach opgepakt wordt. Daarvoor is namelijk écht andere zorg nodig en een coach zal in dat soort gevallen doorverwijzen.

Met de stressklachten vragenlijst van CSR kijk ik naast de mate van stress, tevens naar de mate van angst en depressie. Wanneer tijdens een traject de stress daalt, dalen over het algemeen binnen enkele weken ook de angst- en depressieve klachten.

Energie CheckUp

De Energie CheckUp is een uitgebreide intake, gecombineerd met psycho-educatie (uitleg over stress), een CSR-vragenlijst stressklachten en verschillende interventies.

• Twee keer een sessie van één uur
• Een psycho-fysiologische meting (PF-meting) bij een ervaren feedbacktherapeut, aangesloten bij CSR, in Eindhoven of Roosendaal. Jouw lichamelijke stressreactie op mentale inspanning, jouw herstelvermogen en de mate van stress/ontspanning wordt hier gemeten.
• Het geheel wordt afgesloten met een rapportage en advies voor een vervolg.

Meer weten over de Energie CheckUp? Neem dan vrijblijvend contact met mij op voor meer informatie. Direct inplannen? Dat kan natuurlijk ook!