Zittende vrouw met een telefoon in haar hand

Een nieuwe wet als oplossing

Na een dag hard werken, stap je thuis de deur binnen. Daar begint jouw volgende ‘job’, want er mag nog gekookt worden, de kids mogen nog in bad en dat wasje moet vandaag écht nog gedraaid worden. Je hebt je voorgenomen vanavond een keer niet verder te gaan met jouw werk, want stiekem bent je best moe.

Tijdens het avondeten begint het; jouw collega die wat langer op het werk is gebleven vanwege een project waarvoor ze nog wat dingen moest doen, appt jou. Of jij weet waar ze bepaalde informatie kan vinden, want jij weet altijd precies waar dingen te vinden zijn. Afgeleid door het bericht, stuur je haar gelijk een reactie terug. Toch vervelend als ze moet wachten en niet verder kan, omdat jij niet reageert. Het avontuur dat je kind vandaag op school had meegemaakt, heb je niet helemaal meegekregen en dat wordt beloond met een boze blik van je partner.

Als later op de avond jouw leidinggevende belt, twijfel je geen seconde. Natuurlijk neem je de telefoon op en beantwoord je zijn prangende vraag, die in jouw ogen prima tot morgen had kunnen wachten. Door het tijdstip waarop hij belde, sta je weer helemaal ‘aan’ en in de werkmodus. Nu kun je net zo goed je laptop open klappen en alsnog een uurtje gaan werken, want slapen lukt voorlopig toch niet. En voor je het weet… Is het veel te laat en heb je niet gek veel uren meer om te slapen. Dat belooft weer wat voor de dag van morgen…

De nieuwe wet

Afgelopen augustus ging er in Australië een nieuwe wet in, waardoor Australiërs niet meer buiten werktijd bereikbaar hoeven te zijn. Wanneer een werkgever toch contact met een werknemer opneemt buiten werktijd, riskeert deze een forse boete. De premier gaf eerder aan dat “veel Australiërs gefrustreerd raken, omdat van hen wordt verwacht dat ze 24 uur per dag op hun telefoon zitten”. Negeren van telefoontjes of e-mails van de werkgever mag alleen wanneer het onbelangrijke zaken zijn. Zijn beide partijen het hier niet over eens, kunnen ze naar een geschillencommissie stappen.

Als je het mij vraagt, is het enerzijds mooi dat er aandacht is voor het mentale welzijn van werknemers in Australië en zijn er zeker voordelen te benoemen. Aan de andere kant zie ik dat dit niet een oplossing is voor het gehele probleem. Ik neem je graag mee in mijn kijk op deze wetgeving.

De voordelen

Laten we voorop stellen dat het simpelweg aandacht hebben voor een klaarblijkelijk groot probleem al positief is als je het mij vraagt.

  • Verbetering van de werk-privé balans
    Werknemers krijgen meer controle over hun persoonlijke tijd, wat kan leiden tot een betere balans tussen werk en privé. Dit kan helpen om stress te verminderen en burn-out te voorkomen, wat uiteindelijk de algehele tevredenheid en productiviteit kan verhogen.
  • Verhoging van de mentale en fysieke gezondheid
    Het verminderen van de druk om buiten werktijd bereikbaar te zijn, kan de geestelijke gezondheid van werknemers bevorderen. Dit geeft hen de mogelijkheid om echt te ontspannen en te herstellen, wat de kans op langdurige gezondheidsproblemen door stress vermindert.
  • Grotere productiviteit en concentratie tijdens werktijd
    Werknemers die weten dat ze na werktijd niet worden gestoord, kunnen mogelijk beter herstellen van de inspanningen die ze die dag op het werk geleverd hebben. Daardoor is de kans op fysiek en mentaal herstel in de niet werkzame uren groter. Door goed te herstellen, kunnen medewerkers beter presteren op het werk, bijvoorbeeld doordat ze zich beter kunnen concentreren onder werktijd. Dit kan leiden tot meer efficiëntie en betere prestaties.
  • Het kan gelijkheid tussen werknemers bevorderen
    Wetgeving kan helpen om een gelijk speelveld te creëren, waarbij niemand zich verplicht voelt om buiten werktijd te werken om carrièrevoordeel te behalen. Dit kan met name voordelig zijn voor werknemers met gezinsverantwoordelijkheden, mantelzorgtaken of werknemers die willen voorkomen zichzelf voorbij te lopen.

Ondanks dat bovengenoemde voorbeelden van voordelen absoluut interessant zijn, zie ik daarnaast absoluut ook nadelen aan deze wetgeving.

De nadelen

Er schuilen diverse nadelen op deze wetgeving als je het mij vraagt en die som ik graag voor je op. Ik begin gelijk met het grootste nadeel in mijn ogen, want al zouden werkgevers hun medewerkers met rust laten; voor welk probleem is dat een oplossing?

  • De wet en werkgevers kunnen dit wel willen…
    Maar wat nu als je een medewerker hebt, die zelf de grootste moeite heeft om werk los te laten. Die zichzelf steeds een beetje meer voorbij aan het lopen is. Die steeds meer moeite krijgt om te herstellen buiten werktijd en constant met werk bezig is, ook al wordt deze niet gestoord in zijn vrije tijd door collega’s, een leidinggevende of andere stakeholders. De strengst baas die we kunnen hebben, zijn we soms echt zelf. Dat valt met geen enkele wetgeving te voorkomen.
  • In sommige sectoren geeft dit grote problemen
    Diverse sectoren vragen een grote mate van flexibiliteit van medewerkers. Denk aan sectoren waar continuïteit essentieel is; zorg, nooddiensten of IT. Wat is dan onbelangrijk? Waar ligt die grens en wie bepaalt dat? De kans dat hierover discussie ontstaat en dat deze dan weer stress oplevert, valt niet uit te sluiten.
  • Inperking van flexibiliteit
    Steeds meer werkgevers bieden werknemers flexibiliteit over de invulling van hun werkuren. Liever in de ochtend sporten als er geen meetings gepland staan en wat langer doorwerken? No problem. Het wordt echter wel een probleem als er dan ineens wetgeving van toepassing is, waarbij bereikbaarheid buiten kantooruren niet langer verwacht wordt. Wanneer zijn medewerkers dan aan het werk? Hoe moeten we onnodige boetes voorkomen als organisatie? Hoe weten mijn leidinggevende en collega’s wanneer ik aan het werk ben en wanneer niet.

Zo zie je maar dat niet telefonisch of per mail bereikbaar hoeven zijn buiten werkuren niet alleen maar voordelen biedt.

Hoe zit dat bij jou?

Los van dat jij vast en zeker zelf ook een mening hebt over de invoering van een wet als in Australië, ken ik haast niemand die buiten vaste werktijden eens wat zaken heeft opgepakt voor werk. Ga voor jezelf daarom het volgende eens na:

  • Wat zijn voor jou redenen dat je buiten standaard werktijden bereikbaar bent?
  • Hoe vaak komt het voor dat je extra uren per week werkt, wanneer je eigenlijk van je vrije tijd zou (mogen/kunnen) genieten? Elke dag, elke week, elke maand?
  • Hoe vind je het dat je buiten de standaard werktijden bereikbaar bent voor het werk?
  • Wat zie jij in jouw situatie als voor- en nadelen?
  • In hoeverre speelt stress in rol in het maken van extra uren? Hoe komt dat?

Kom jij tot de conclusie dat je helemaal niet blij bent met de werk- privé balans, doordat je meer uren maakt, terwijl je dit liever anders zou zien? Dan wordt het tijd jezelf in de spiegel aan te kijken. Wat maakt dat je doet wat je doet? Wat maakt dat je het lastig vindt om werk te begrenzen? Dan is het na deze inzichten tijd voor actie als je het anders wilt.