Het gevaar van overwerken

Het is het einde van je werkdag. Wat is het weer druk geweest! Je klapt je laptop dicht en gaat naar huis. Thuis aangekomen schiet je te binnen dat je de hele dag nog niet in je mailbox hebt gekeken. Je bent er simpelweg niet aan toegekomen met al die afspraken die je vandaag hebt gehad. Daarom besluit je alsnog je laptop thuis op te starten om in ieder geval de belangrijkste dingen vandaar nog op te pakken.

Ging bovenstaande situatie over jou? Oké, misschien houd je je bezig met andere taken dan je mail, zoals het opzoeken van informatie, analyseren van data of het voorbereiden van een gesprek met je collega. Hoe dan ook, feit is dat we regelmatig na werktijd nog inloggen. We kunnen dan stellen:

‘Als je werkt in je vrije tijd, is het werktijd en géén vrije tijd’.

Ikzelf ben opgegroeid met de boodschap ‘van hard werken is nog nooit iemand dood gegaan’. Ik geloof er absoluut in dat er niets mis is met hard werken of overwerken. Toch zijn er ook wel dingen waar ik mij zorgen over maak.

Hoe vaak lees je in vacatureteksten dat er ‘flexibiliteit’ verwacht wordt?
Dat je géén 9-tot-5 mentaliteit moet hebben als je wilt solliciteren?
Wat vragen we daarmee van de sollicitanten én dus jouw toekomstige collega’s?
Dat ze, in een maatschappij waar werk en privé toch al door elkaar lopen, ook nog eens meer moeten werken dan ze aan uren op hun contract hebben?
Dat ze beschikbaar moeten zijn als de baas het vraagt?
Is overwerken het nieuwe normaal?

Tegenwoordig zie ik steeds vaker dat werk, een verantwoordelijke baan en uitdaging heel belangrijk zijn voor professionals. Werk is enorm belangrijk voor ons, waardoor we het onszelf ook erg moeilijk kunnen maken. We willen het natuurlijk ook nog eens allemaal heel goed doen. Een ‘zesje’ is niet voldoende.

Stress, slechter slapen door het piekeren, de vele ‘to-do lijstjes’ die door je hoofd schieten en het mailen naar onszelf omdat we dit écht niet moeten vergeten te doen morgen… We hebben het er maar druk mee. We zijn altijd maar bereikbaar, reageren vlot op appjes van het werk (ook als we een parttime dag hebben) en het liefst nemen we de laptop gewoon mee op vakantie.

Ondertussen zorgt structureel overwerken ervoor dat het impact heeft op je privéleven. Dat je man aan je vraagt ‘wanneer je nog eens tijd voor hem over hebt deze maand’ of je kinderen zeggen ‘mama, moet je nu alweer werken?’ Geen fijne situatie. Geen wonder dat langdurige stress door kan slaan naar een burn-out, of in ieder geval naar een situatie waarbij de stress meer klachten oplevert, dan je vooruit helpt.

Gemiddeld maken we 3 overuren per week, die we in de regel niet betaald of gecompenseerd krijgen. Op momenten dat het wat rustiger is op het werk (wat uitzonderlijk is natuurlijk) voelen we ons schuldig als we niet mega productief zijn geweest. Voel je het dilemma al?

Je leeft maar één keer. Bedenk goed waar jij je tijd aan wilt besteden. Wist je dat als je ontspant en afschakelt na een drukke werkdag, je veel productiever bent op je werk?

Hoe je van overwerk geen gewoonte maakt?

Maak stress bespreekbaar als je voelt dat je gaat overwerken, omdat je achter de feiten aan loopt. Voorkom dat overwerk iets structureels wordt door je af te vragen waarom je overwerkt. Doe je dit omdat je collega’s het ook doen, omdat je teveel werk hebt liggen of is er een andere reden?
Verminder zo de kans op chronische stress door op tijd aan de bel te trekken als overwerk iets normaals wordt.