Stress bekeken vanuit de DISC profielen
Wat is DISC?
DISC is een instrument waarbij je inzicht krijgt in het gedrag van mensen. Het wordt nog wel eens de kleuren-test genoemd, omdat de gedragsstijlen uitgedrukt zijn in een kleur. Gedrag wordt niet als goed of fout bestempeld, het geeft vooral weer wat je doet en wat anderen (mogelijk) van je kunnen waarnemen. Het model werkt op basis van twee assen. Op de ene as tref je introvert versus extravert en op de andere as tref je mensgericht versus taakgericht. Jezelf beter leren kennen via een DISC analyse, kan heel verhelderend zijn. Als je weet welke stijlen mensen in je omgeving hanteren, is het gemakkelijker aan te sluiten bij deze persoon en kun je je communicatie daarop afstemmen. Dit onder het mom: ‘behandel een ander zoals hij/zij behandeld wil worden’.
De vier stijlen en kleuren
Gedrag wordt op basis van de assen dus in vier basis categorieën ingedeeld, de vier primaire gedragsstijlen genoemd. Het is niet zo dat je een stijl bent, want de meesten mensen zetten verschillende stijlen in. Vaak heeft iemand wel een voorkeursstijl.
Een hele beknopte beschrijving om je een beetje beeld te geven van de vier gedragsstijlen geef ik je hieronder.
De D-stijl, ook wel de dominante stijl: daadkrachtig, snel in denken en doen en gericht op het behalen van resultaten. Dit zijn vaak gedreven mensen die graag de leiding nemen en wel van wat competitie houden.
De I-stijl, oftewel de invloed stijl: inspirerend, veel ideeën en gericht op de mens. Dit zijn optimistische mensen die makkelijk praten en vinden van alles leuk.
De S-stijl, de stabiele stijl: sociaal, serieus en begripvol naar anderen. Deze mensen zijn makkelijk in de omgang, genieten van een groot netwerk en accepteren anderen hoe ze zijn.
De C-stijl, beter bekend als de conformistische stijl: kritisch, analytisch en houden zich graag aan de gestelde procedures. Deze mensen zijn vaak perfectionistisch, gek op details en bevinden zich niet op de voorgrond.
Stress
In ons leven is het onmogelijk om niet met stress geconfronteerd te worden. We weten allemaal dat wanneer mensen stress hebben, ze anders gaan reageren. Daardoor kan het gebeuren dat we onder stress een ander beeld creëren van onszelf, dan we graag zouden willen laten zien. Elk van de vier stijlen reageert anders op stress. Heb je als voorkeursstijl bijvoorbeeld de D-stijl, dan reageer je onder stress dus anders dan iemand met een sterkere C-stijl. Daarom geef ik je graag wat meer zicht op hoe de verschillende gedragsstijlen onder stress acteren en wat de behoeften per stijl zijn.
De D-stijl – Dominante stijl
De D-stijl is van nature snel, houdt de vaart erin en is de persoon die de knopen door durft te hakken wanneer een situatie hierom vraagt. Wanneer iemand met een D-stijl onder stress komt te staan, zul je aan deze persoon merken dat hij/zij prikkelbaar wordt. Hierdoor kan iemand bot of zelfs agressief overkomen. De route die hij/zij wil bewandelen wordt niet onder stoelen of banken geschoven en voor anderen kan het overkomen alsof deze stijl niet meewerkt.
De behoefte van deze vurige rode onder stress gaat over controle. Controle over zichzelf en controle over de situatie. Hij wil graag opleveren en houdt het tempo hoog als het gaat om het nastreven van doelen.
Het ongeduld van dit vurige type maakt het voor deze ‘rode’ soms uitdagend voor zichzelf en zijn omgeving. Mensen kunnen namelijk met regelmaat niet mee in het tempo dat de D-stijl voor ogen heeft. Door het oog te verleggen van de stip op de horizon naar het proces, oftewel de reis naar die stip toe, kan het voor de D-stijl wat aangenamer worden. Als het lukt om wat te vertragen en zo anderen de ruimte te geven voor hun eigen proces, zal de D-stijl anders overkomen op zijn omgeving.
De I-stijl – de invloed stijl
Van nature is de zonnig gele I-stijl enthousiast, begint aan van alles en heeft moeite balans te houden in de hoeveelheid taken die uit deze ideeën voortkomen. Creatief en sfeermaker, de I-stijl is een ras optimist. Onder stress wordt deze gele overijverig en onrealistisch. De chaos die er soms toch al is, wordt meer zichtbaar en voelbaar. Ook kun je deze stijl dan zelfs impulsief noemen.
Onder stress verlangt de I-stijl naar erkenning, waarbij het tempo hoog mag blijven liggen en deze persoon warm loopt voor interactie.
Enthousiasme is een mooie kwaliteit, die als grote valkuil heeft dat je overal je vinger opsteekt als er iemand gevraagd wordt voor een (extra) taak. Die toch al drukke agenda van deze gele wordt er daardoor niet overzichtelijker op, net als de to-do lijst trouwens. Structureren en prioriteren kan in deze situaties daarom helpen om het overzicht terug te krijgen.
De S-stijl – de stabiele stijl
Deze drijvende krachten zijn betrouwbaar, serieus en je weet wat je aan ze hebt. Ze liggen goed in de groep, zijn loyaal en ze zijn wat minder happig op veranderingen. Opkomen voor zichzelf doen ze in mindere mate en het uitspreken van hun eigen gevoelens kan nog wel eens lastig zijn. Onder stress kunnen ze zelfs wat onderdanig en defensief worden. Twijfels te over en de knoop doorhakken lijkt onmogelijk onder stress. Hierdoor kunnen ze afhankelijk overkomen op hun omgeving.
Ze verlangen naar een goede band met anderen in stressvolle tijden en hebben bevestiging nodig. Zekerheid is een belangrijk aspect voor de aardse groene.
Door hun zorgzame basishouding, vergeten ze zichzelf nog wel eens. Doordat ze niet altijd even assertief zijn en conflicten graag vermijden, uiten ze niet standaard wat er van binnen wel degelijk speelt. Goed voor jezelf zorgen, is voor de I-stijl een belangrijk om er ook voor anderen te kunnen blijven zijn.
De C-stijl – de conformistische stijl
Kwaliteit staat voorop bij de C-stijl en ze zijn dan ook onwijs zorgvuldig. Twijfel over de inhoud van hun werk is niet nodig, want het afgeleverde werk is van hoge kwaliteit. Perfectionisme is ze niet vreemd en details kun je met een gerust hart aan ze overlaten. Onder stress verlaagt hun tempo en hebben ze moeite om deadlines te halen. Bij veel stress kunnen ze boos blijven op degene die hen slecht behandeld heeft.
Deze helder blauwe heeft onder stress behoefte aan een rustig tempo om informatie goed te kunnen verwerken. Het zijn tenslotte denkers die van overzicht houden. Nauwkeurigheid blijft ook op dit soort momenten van groot belang.
Dat ze analytisch zijn is een waardevolle aanvulling op vele teams. Dat valt niet altijd mee als je niet op een rustige plek kunt zitten. Daar zou de C-stijl, zeker onder stress, dus wat bewuster op rekening mee kunnen houden. Voldoende in beweging blijven, helpt daarbij om voldoende uit dat hardwerkende hoofd te komen.
Jouw eigen DISC-profiel
Mogelijk herken je na het lezen van deze blog al wel een beetje wat jouw voorkeursstijl is op bijvoorbeeld je werk. Dan kan het fijn zijn te weten wat je kwaliteiten en valkuilen zijn die horen bij deze stijl, zodat je er bewuster mee om kunt gaan. Toch gebeurt het in de praktijk regelmatig dat we een andere stijl laten zien in bijvoorbeeld de werkomgeving, dan die van onze natuurlijke voorkeur. Dit kan zorgen voor verlies van energie en er op termijn voor zorgen dat je opbrandt.
Benieuwd hoe dit voor jou is? Een DISC-analyse combineer ik altijd met een drijfverenanalyse. Op die manier krijg je een goed beeld van jouw basisstijl, oftewel jouw natuurlijke voorkeursstijl én de stijlen je je daadwerkelijk inzet omdat je denkt dat het wenselijk is. Vanuit de drijfveren krijg je een beter beeld bij wat jou in beweging brengt of waar je warm voor loopt. Dit kan hele interessante informatie opleveren.
Zo deed HR manager Judith bij mij ook een DISC- en drijfveren analyse:
“Ik wilde erachter komen of mijn huidige rol en werkplek wel bij mij paste én hoe ik mijn communicatie richting anderen zou kunnen verbeteren. Het contact met Deborah voelde meteen goed. Ik kreeg een uitgebreid rapport toegestuurd van beide analyses. Best theoretisch maar door het samen met Deborah te bespreken, zag ik vooral de praktische handvatten. Ook juist het doorvragen van Deborah op sommige punten, maakte dat ik een goed beeld heb gekregen van mijn drijfveren en wat ik daarmee zou kunnen. Nu ga ik zelf met de punten aan de slag. Daar heb ik met de input van Deborah alle vertrouwen in.”
Dan is een DISC- en drijfveren analyse met uitgebreide rapportages én 1.5 uur coaching aan de hand van jouw hulpvraag óók voor jou interessant.
Meer weten? Stuur een mail naar info@flowcoachingenadvies.nl.