Waarom altijd 'ja' zeggen jou niet verder helpt en hoe je dat verandert
Het is maandagochtend en de eerste mailtjes druppelen binnen. Terwijl je net met een grote slok koffie aan een belangrijk project wilde beginnen, vraagt een collega of je snel nog even iets kunt oppakken. “Tuurlijk, stuur maar door.” Zo’n beetje jouw standaard reactie op verzoeken. Voor je het weet, sta je alweer aan de start van een werkweek waarin je agenda helemaal volloopt. Van je eigen takenlijst komt weinig terecht, want je helpt voortdurend anderen. Je hoort jezelf steeds vaker ‘ja’ zeggen, terwijl je van binnen ‘nee’ voelt. Herkenbaar?
Ik hoor het zo vaak. Mannen en vrouwen die ambitieus zijn, willen bijdragen en verantwoordelijkheid nemen. Ondertussen raak je jezelf kwijt. Jouw energie op het werk verdwijnt in taken die niet van jou zijn. Voor je het weet, plof je aan het einde van de dag uitgeteld op de bank met het gevoel dat je wéér niet hebt gedaan wat je bedacht had te doen.
Dit is het moment waarop je mag gaan oefenen met iets wat voor veel mensen een enorme uitdaging is: grenzen stellen. En ja, dat begint met nee leren zeggen. Klinkt simpel toch?
Waarom we zoveel moeite hebben met nee zeggen
Laten we eerlijk zijn: nee zeggen voelt ongemakkelijk. Voor veel mensen geeft het een gevoel van falen of schuld. Zeker als je bent opgegroeid met het idee dat hard werken de norm is en dat je altijd behulpzaam moet zijn richting anderen. Je wil niet degene zijn die anderen teleurstelt of die onbetrouwbaar overkomt. Maar wat gebeurt er als je steeds maar ja blijft zeggen?
Op korte termijn lijkt het een oplossing. Iedereen blij. Op de lange termijn echter loop je zelf leeg. Iedere keer dat je ja zegt tegen iets wat niet echt bij jou hoort, zeg je eigenlijk nee tegen jezelf. Ik weet het, dit komt misschien binnen bij je. Maar weet, ik spreek uit ervaring.
Mijn eigen worsteling met grenzen stellen
Ik weet nog goed hoe ik zelf in die valkuil stapte en nog steeds wel eens stap. Steeds bezig mezelf 100% te geven op mijn werk, ondertussen de beste moeder van de wereld willen zijn, mijn huis spik en span hebben en owja, ook nog sporten, sociale contacten en familie bezoeken.
Nee leren zeggen is niet makkelijk. Het voelt alsof je anderen teleurstelt, het voelt alsof je risico loopt en voor sommigen is het haast een onmogelijke taak. Daarnaast is het zo dat ik veel dingen heel leuk vind en daardoor nog sneller geneigd ben ja te zeggen. Aan het einde van de rit vraag ik me dan af, waarom heb ik hier nou ja tegen gezegd? Echt blij werd ik er dan ook weer niet van.
Hoe jij leert om zonder schuldgevoel nee te zeggen
Het begint klein. Nee zeggen betekent niet dat je ineens overal de deur dichtgooit. Het betekent dat je bewust kiest waar je jouw tijd en energie aan wil besteden.
Hier zijn drie praktische tips om mee te beginnen:
- Word je bewust van je automatische ja.
Stop even voordat je direct ja zegt op een verzoek. Vraag jezelf af: Wil ik dit echt doen? Heb ik hier ruimte voor? Als het antwoord nee is, wees dan eerlijk tegen jezelf. - Gebruik de magische tussenstap: “Ik kom erop terug.”
Vind je het lastig om direct nee te zeggen? Zeg dan: “Ik kijk even of dat past, ik kom er straks op terug.” Dit geeft je de ruimte om te bedenken wat je echt wilt. - Oefen met kleine nee’s.
Je hoeft niet meteen grote verzoeken af te slaan. Begin klein. Zeg nee tegen een vergadering waar je niet per se bij hoeft te zijn of tegen een extra taak die niet jouw verantwoordelijkheid is. Hoe was het voor je om jouw grens aan te geven?
Onthoud: Nee zeggen tegen een ander, is ja zeggen tegen jezelf
Grenzen stellen betekent dat je keuzes maakt, zodat je jouw aandacht richt op wat belangrijk is. Mensen respecteren je juist vaak meer als je je grenzen duidelijk maakt. Ze zien dat je regie hebt over je tijd en dat je niet zomaar overal in meegaat. Stel jezelf vandaag daarom eens de vraag: Waar wil ik echt mijn energie aan besteden?
Je agenda loopt niet vanzelf leeg. Als jij niet zelf je grenzen aangeeft, zal niemand het voor je doen. Het goede nieuws? Je hoeft dit niet alleen te doen. Ik weet hoe lastig het kan zijn om nee te zeggen, zeker als je gewend bent om overal ja op te zeggen. Ik weet ook hoeveel rust het je kan opleveren. Succes met het oefenen van deze kleine stappen om te kiezen voor jezelf.