Vrouw bezig met telefoon naast een klok aan de muur.

Wat een verspilde tijd…

Een dag zonder telefoon voelt als een dag van alles gemist. Ik neem hem overal mee naartoe en vaak ligt het ding binnen handbereik. Met de apps die erop staan, maak ik mijn leven een stuk comfortabeler. Zo gebruik ik via mijn telefoon de navigatie om van A naar B te komen, maak ik aantekeningen om niets te vergeten, heb ik belangrijke informatie snel bij de hand als ik iets op moet zoeken en helpt de wekker mij elke dag op tijd mijn bed uit te gaan. Een tijdje terug viel het me ineens op. Voor elk wissewasje greep ik naar mijn telefoon en voelde ik onrust als hij niet binnen handbereik lag. Facebook, LinkedIn, mijn mail of het nieuws; ik wilde alles bijhouden. Resultaat? Bijna elke 5 minuten greep ik naar dat ding om vervolgens te concluderen dat er niets was veranderd in die 5 minuten. Toen ik me hier bewust van werd, schrok ik me rot. Wat een verspilling van mijn kostbare tijd. Natuurlijk ben ik aan de andere kant heel blij met dat ding. Het zorgt voor een veilig gevoel als ik onderweg ben, omdat ik dan iemand kan bellen als dat nodig is. Met familie of vrienden leg ik in gemakkelijk contact en zorgt het voor verbinding op de momenten dat ik niet fysiek naar ze toe kan. Daarnaast maak ik eindeloos veel foto’s van mijn kinderen. Toch merk ik dat mijn telefoon me de laatste tijd vooral energie kost. Dat is niet alleen bij mij zichtbaar, maar ook aan de batterij van mijn telefoon – die opvallend sneller leeg raakt. Het lijkt wel of ik verslaafd ben geraakt aan mijn gsm. Bij het minste piepje of geluidje heb ik hem in enkele seconden weer in mijn hand om te checken wie contact met mij legt of wat er zich afspeelt op social media. Heb ik wat gemist? Moet ik actie ondernemen?

De feiten liegen er niet om, want ook die informatie is vindbaar op mijn toestel. Mijn telefoon heb ik maar liefst gemiddeld 59 keer opgepakt per dag en bijna 2 uur per dag zit ik gemiddeld met dat ding in mijn hand. Laten we zeggen dat ik 8 uur per nacht slaap, dan houd ik per dag 16 uur over dat ik daadwerkelijk wakker ben. Dat betekent dus dat ik zo’n 12,5% van de tijd bezig ben met mijn telefoon, per dag. Ik reken even door… 2 uur per dag, dus 14 uur per week. 14 uur per week, dus 728 uur per jaar. Dat zijn 30 volle dagen, oftewel een complete maand. Meer zelfs als je nagaat dat ik in die maand ook nog zal moeten slapen. Dat is toch absurd?! Deze confrontatie doet iets met me.

Ik besluit mijn telefoon wat meer links te laten liggen. Stiekem kost me dat nog best wat moeite en daar schaam ik me best een beetje voor. Op meerdere momenten voel ik me onrustig, omdat ik niet gelijk mijn telefoon pak als ik die behoefte voel. Ik concludeer dat mijn telefoon voor mij ook een manier is om afleiding te zoeken. Zodra er een moment is dat ik me verveel, heb ik zonder erbij na te denken mijn hand al uitgereikt naar het apparaat waar ik moeilijk zonder lijk te kunnen. Zeker wanneer er een geluidje hoorbaar is dat mij overduidelijk lijkt te roepen, ben ik niet te houden. Die telefoon heeft meer invloed op mijn gemoedsrust dan ik zou willen.

Na een paar dagen voel ik aan mezelf dat ik minder behoefte heb aan mijn telefoon. Mijn werktelefoon kan ik buiten werktijd inmiddels goed wegleggen. Nog niet zo lang geleden was dat een ander verhaal. Nu merk ik dat ik veel beter kan afschakelen van mijn werk in mijn vrije tijd, juist doordat ik die telefoon niet bij me heb. Daardoor heb ik geen idee wat er speelt en houdt het me dus niet bezig. Dat voelt goed! Waarom is het met mijn privé telefoon dan toch ingewikkelder?

Wat gebeurt er in het brein

Wanneer je telefoon weer eens een appèl op je doet door een geluidje te produceren, wordt direct jouw aandacht getrokken. Jouw hersenen vinden nieuwe prikkels namelijk erg interessant en zo wordt het gebruik van de telefoon gestimuleerd. Elke keer dat je je telefoon pakt, wordt er een gelukshormoon aangemaakt, namelijk dopamine en daar willen we graag meer van hebben.
Geen wonder dus dat we er zo op reageren; het is verslavend.

De effecten – een greep uit de vele gevolgen

Als je een telefoonverslaving hebt, dan heeft dat impact op je leven. Los van een onrustig gevoel en de tijd die je er aan verspilt, heeft het nog andere nadelige gevolgen. Vaak wordt de telefoon nog gebruikt tot kort voor het slapen gaan. Het blauwe licht van je gsm kan zorgen voor slaapproblemen, omdat het de productie van melatonine (het hormoon dat ons moe maakt) vertraagt. Fysieke klachten zoals nekpijn liggen op de loer, omdat je bij het gebruik ervan naar beneden kijkt. Ik merk bij mezelf soms wel eens op dat mijn pink wat stijf aanvoelt, doordat je daarmee je telefoon ondersteunt als je erop kijkt. Het veelvuldig gebruiken van social media kan de indruk wekken dat anderen het beter voor elkaar hebben dan jij. De meest perfecte plaatjes komen voorbij en dat kan weer zorgen voor onzekerheid. Jij wilt net zo goed aan dat perfecte beeld voldoen. Dan hebben we het nog niet eens gehad over verminderde concentratie of het effect op je ogen… Reden genoeg dus om het gebruik van de telefoon te beperken naar een gezonder gebruik.

Praktische tips om los(ser) te komen van je gsm

  1. Net als op je laptop, kun je meldingen uitzetten. Het uitzetten van de notificaties voorkomt dat je op elk moment van de dag met je aandacht naar je telefoon getrokken wordt. Zo ben je zelf in staat te bepalen wanneer je met je telefoon bezig wilt zijn en wanneer niet.
  2. Schaf een wekker aan, zodat je je telefoon hier niet voor hoeft te gebruiken. Dan hoef je je telefoon niet eens mee te nemen naar je slaapkamer. Zo word je niet verleid vlak voor het slapengaan nog op je gsm te kijken wat zorgt voor een betere nachtrust en start je je dag ook niet gelijk op met het blauwe licht van het apparaat.
  3. Als je naar je telefoon grijpt, ga dan eens na waarom je dit doet. Verveel je je? Zitten er emoties in de weg die je liever niet wilt voelen? Of een andere reden?
  4. Verwijder apps en/of social media accounts waar je niets uit haalt of die je energie kosten.
  5. Op je werk doe je het misschien al: slechts twee maal per dag je mail checken. Dit kun je ook doorvoeren op je mobiel. Bekijk twee keer per dag je telefoon om bij te werken wat je ‘gemist’ hebt. Bepaal vooraf hoe lang je dit wilt doen, bijvoorbeeld 20 minuten. Leg daarna je telefoon gelijk weg.

Wat is de impact van jouw mobiel op jouw leven?

Hoeveel tijd per dag of per week besteed je gemiddeld aan dit apparaat?
Wat vind je daarvan als je de feiten verzameld hebt?
Wat kun je niet doen of kost het je, omdat je zoveel tijd op je mobiel zit?
Niet blij met de impact die jouw telefoon heeft?

Reken dan af met de tijd die je hieraan verspilt en zorg gelijk voor minder stress.